Δυο λόγια για τον Charles Bukowski

  Όπως μπορεί εύκολα να καταλάβει κάποιος από το όνομα του blog, αλλά και από την φράση που το συνοδεύει, ο Charles Bukowski είναι ένας απ' τους αγαπημένους μου συγγραφείς. Κι αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους. Ένας απ' τους βασικούς λόγους, είναι ότι ο Bukowski δε φοβόταν να γράψει. Καθόταν πάνω από την παλιά Ρέμινγκτον γραφομηχανή του και τις έδινε να καταλάβει. Το χιούμορ, ο αυτοσαρκασμός, ο κυνισμός μαζί με τον ρομαντισμό του και την αγάπη του για το ποτό, τον ιππόδρομο και τις γυναίκες σε συνδυασμό με την αμεσότητα και την απλότητα (και όχι απλοϊκότητα) του λόγου του, στήνουν ένα γοητευτικό και ταυτόχρονα βαθιά φιλοσοφημένο αφηγηματικό παιχνίδι που σε παρασέρνει στα βιώματα ενός αυθεντικού μονήρη πότη, ενός ποιητικού ινδάλματος. Ο ίδιος έλεγε πως “παίζει με την ποίηση” και όχι ότι γράφει ποίηση. Τα ποιήματα, τα διηγήματα και τα μυθιστορήματά του πάντα αυτοβιογραφικά και κάποιες φορές με μια σουρεαλιστική πινελιά που τα κάνει κωμικοτραγικά είναι μια καταβύθιση στα καρδιά του αμερικανικού υποκόσμου του 20ου αιώνα και στα στέκια και στη φιλοσοφία των ανθρώπων που έχουν τα κότσια να μην παίρνουν τη ζωή στα σοβαρά.

  Δεν αποτελεί έκπληξη το ότι ο Bukowski δεν αναγνωρίστηκε ποτέ σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Από τους περισσότερους αναγνώστες του πλανήτη θεωρείται ως ένας απ' τους καλύτερους ποιητές και εν γένει λογοτέχνες της Αμερικής και του κόσμου. Στα χρόνια που βρισκόταν εν ζωή αγαπούσαν την γραφή του σε όλη την Ευρώπη, αλλά δεν συνέβαινε το ίδιο στην γενέτηρά του την Αμερική και στην ακαδημαϊκή λογοτεχνία. Σήμερα μόνο η τελευταία δεν τον έχει σε μεγάλη υπόληψη. Κι αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό όταν διακρίνει κανείς τα παραπάνω χαρακτηριστικά σ' ένα από τα βιβλία του καθώς και τις σεξουαλικές και οινοπνευματώδης εκρήξεις του. Φυσικά και ο Bukowski δεν έδινε δυάρα τσακιστή για το ακαδημαϊκό θέμα.

  Τελευταία διάβασα το Hollywood. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα έργα του. Μιλάει για αυτό ακριβώς που μαρτυράει ο τίτλος του. Ο Bukowski είχε γράψει κάποια στιγμή το σενάριο για μια ταινία που λεγόταν Barfly και η οποία ξετυλίγει μια κομβική περίοδο της ζωής του όπου ξημεροβραδιαζότανε σ' ένα μπαρ πίνοντας συνέχεια ενώ πιανόταν στα χέρια με τον μπάρμαν συχνά για να περνάει η ώρα του όπως έλεγε ο ίδιος κι επίσης γνωρίζει τον μεγαλύτερο έρωτα της ζωής του, την Τζέιν, την οποία αναφέρει σε πολλά ποιήματά του, “τη μόνη γυναίκα που τον καταλάβαινε και που δε συμπαθούσε τους ανθρώπους” όπως αυτός. Το Hollywood περιγράφει τη διαδικασία γραφής του σεναρίου και παραγωγής της ταινίας. Με λίγα λόγια περιγράφει όλα αυτά που συμβαίνουν στο μεδούλι του Χόλιγουντ, τις ιδιοτροπίες των ηθοποιών, τη ματαιοδοξία τους, καθώς και το πείσμα των παραγωγών και των εταιριών που φτάνουν ως τα άκρα για τα πιστεύω και τους στόχους τους. Είναι πραγματικά ένα από τα καλύτερα έργα του (για μένα το καλύτερο είναι το Pulp ένα σουρεαλιστικό, υπαρξιακό και “προφητικό” αστυνομικό αλά Bukowski). Συγκρατώ μια σκηνή από τις 370 σελίδες του και θα καταλάβετε γιατί. Είναι στο σημέιο όπου έχει έρθει η λιμουζίνα (πρώτη και τελευταία φορά που μπήκε ο Bukowski σε λιμουζίνα) για να παραλάβει αυτόν και τη γυναίκα του και τα παιδιά της γειτονιάς του έχουν κάτσει και κοιτάζουν το πελώριο αυτό τετράτροχο έκπληκτα. Τότε ο Τσινάσκι (alter-ego του Bukowski) λέει: “Γαμώτο, σε λίγο θα είμαι στα θυμαράκια και κάποια μέρα οι μισοί από δαύτους θα κάθονται σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και θα γράφουν αδιανόητες παπαριές.”. Τα λόγια περιττά.

  Ο Bukowski είναι ένας μεγάλος λογοτέχνης. Κατά τη γνώμη μου ο καλύτερος της γενιάς του. Τα γραπτά του διαβάζονται και θα διαβάζονται από όλο τον κόσμο για πολύ καιρό. Ήταν πολυγραφότατος με πάνω από 30 βιβλία που περιλαμβάνουν ποιητικές συλλογές, συλλογές διηγημάτων και μυθιστορήματα. Πιο γνωστός έγινε για τα τελευταία, χωρίς να σημαίνει ότι τα υπόλοιπα δεν είναι καλά. Ό,τι έγραφε είχε κάτι να σου πει. Και σαφώς από ένα έργο τέχνης ο καθένας απορροφάει κάτι διαφορετικό και μοναδικό.

  Ο Bukowski, λοιπόν, θα συνεχίσει να γοητεύει και να διεγείρει με τον αυτοκαταστροφικό χαρακτήρα του την ψυχή και την φαντασία του ανθρώπινου είδους. 

Θανάσης Πάνου

Το Χόλιγουντ όπως και το Pulp κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Γιώργου-Ίκαρου Μπαμπασάκη.