Είναι αναπόφευκτη στην ιστορία... - Leo Tolstoy (Απόσπασμα από το "Πόλεμος και Ειρήνη")

  

  Είναι αναπόφευκτη στην ιστορία η μοιρολατρία για να εξηγήσουμε τα παράλογα φαινόμενα (δηλαδή γεγονότα που το νόημά τους δεν το πιάνουμε). Όσο περισσότερο λογικά προσπαθούμε να τα εξηγήσουμε, τόσο περισσότερο παράλογα και ακατανόητα μας φαίνονται.

  Κάθε άνθρωπος ζει για τον εαυτό του, χρησιμοποιώντας την ελευθερία του για να πετυχαίνει τους προσωπικούς του σκοπούς και να νιώθει με όλο του το είναι ότι μπορεί ανά πάσαν στιγμή να κάνει ή να μην κάνει αυτό ή το άλλο. Μόλις όμως το κάνει, αυτή η πράξη, που τελέστηκε σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, γίνεται αμετάκλητη και ανήκει στην ιστορία, όπου παύει πια να 'ναι αδέσμευτη και παίρνει μια προκαθορισμένη σημασία.

  Υπάρχουν δύο όψεις στη ζωή κάθε ανθρώπου: η ατομική, η οποία όσο πιο αφηρημένα είναι τα ενδιαφέροντά της τόσο πιο ελεύθερη είναι, και η αγελαία, όπου ο άνθρωπος υπόκειται αναπόφευκτα στους νόμους που του έχουν προκαθορίσει.

  Ο άνθρωπος, συνειδητά, ζει για τον εαυτό του. Ασυνείδητα όμως, χρησιμεύει ως όργανο για την επίτευξη ιστορικών, πανανθρώπινων σκοπών. Η τετελεσμένη πράξη είναι αμετάκλητη και η χρονική της σύμπτωση με τις πράξεις εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων αποκτά σημασία ιστορική. Όσο ψηλότερα στέκει ένας άνθρωπος στην κοινωνική κλίμακα, με όσο περισσότερους ανθρώπους συνδέεται κι όσο μεγαλύτερη ισχύ έχει πάνω τους, τόσο πιο έκδηλα φαίνεται το προκαθορισμένο και αναπόφευκτο κάθε πράξης του.

  “Η καρδιά των βασιλιάδων είναι στο χέρι του Θεού”.

  Ο βασιλιάς είναι ο σκλάβος της ιστορίας.

  Η ιστορία, δηλαδή η γενική, ασυνείδητη, ομαδική ζωή της ανθρωπότητας, χρησιμοποιεί κάθε στιγμή της ζωής των βασιλιάδων ως όργανο για την επίτευξη των σκοπών της.

Lev Nikolayevich Tolstoy

Μετάφραση: Φώντας Κονδύλης
Το έργο Πόλεμος και Ειρήνη του Leo Tolstoy κυκλοφορεί σε τέσσερις τόμους από τις εκδόσεις Πατάκη σε μετάφραση Φώντα Κονδύλη.
Το παραπάνω απόσπασμα βρίσκεται στον τρίτο τόμο σελίδες 13-14.