Η παγίδα της σκέψης

 

Η παγίδα της σκέψης μπορεί να σου φέρει αχρείαστα συναισθήματα και παράλογες απογοητεύσεις. Έχεις έρθει πολλές φορές αντιμέτωπος με έναν έρωτα που δεν ευδοκίμησε, με μια φιλία που δεν προχώρησε ή μ' ένα βλέμμα που δεν σε κοίταξε όταν το κοιτούσες εσύ. Αναρωτιέσαι τι μπορεί να πήγε στραβά, τι ήταν αυτό που έκανες λάθος, τι θα έπρεπε να είχες κάνει. Δεν υπάρχει απάντηση σ' αυτά τα ερωτήματα και το ξέρεις, αλλά συνεχίζεις να βασανίζεσαι για να νιώσεις προβληματισμένος και άρα ζωντανός. Είναι η μόνη σου ελπίδα να πλησιάσεις τους άλλους, τη στιγμή που γνωρίζεις ότι και οι ίδιοι κάνουν το ίδιο για να πλησιάσουν εσένα. Συναντιέστε κάπου στη μέση σε έναν κολπίσκο ανούσιων προβλημάτων, άχρηστων ερωτήσεων και πλαστικής μιζέριας. Αυτή είναι η μόνη σας τομή. Από εκεί και πέρα όλα καταρρέουν, η ζωή παίρνει την ευχάριστη αναπάντεχη όψη της κι εσείς τυφλώνεστε από το φως. Το σκοτάδι συνηθίζεται γρήγορα. Στην λάμψη του ήλιου τα μάτια κλείνουν και προσπαθούν για λίγο να προσαρμοστούν. Το φεγγάρι το κοιτάζεις κατάματα. Τον ήλιο όχι. Θέλει προσοχή. Η πρώτη σου ερώτηση είναι αν ο άλλος είναι καλά και η απάντηση είναι πάντα κάπου στη μέση και στέκει ανείπωτη μες στην αδυναμία της στήριξής της σε χειροπιαστά αποδεικτικά στοιχεία. Ξέρεις πως θα μπορούσαν τα πράγματα να πηγαίνουν χειρότερα, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που σε βολεύει. Ούτε εσένα, ούτε κανέναν. Είσαι αυτός που πονάει περισσότερο γιατί γνωρίζεις μονάχα τον δικό σου πόνο. Κι αυτό είναι σωστό και δόκιμο. Και βολικό. Εκεί βασίζεσαι, στο βολικό. Οι περίσσιες κινήσεις της ενέργειας μοιάζουν με παραπλάνηση, κάτι ξένο και ανεπιθύμητο γιατί είναι άγνωστο. Φοβάσαι το άγνωστο ξεχνώντας τις φορές που το ξεπέρασες και το έκανες γνωστό και οικείο. Και ένιωσες ωραία. Δε θες να νιώσεις ωραία. Γιατί κανείς άλλος δεν νιώθει ωραία. Θέλεις να ανήκεις κάπου και η θλίψη είναι το αποκούμπι σ' ένα πουκάμισο που ξεχαρβάλωσες επίτηδες για να πείσεις τον εαυτό σου ότι ηττήθηκες. Οι ηττημένοι αξίζουν τον σεβασμό και την συμπόνια κι εσύ νιώθεις πως δεν αξίζεις τίποτα ή πως αξίζεις τα πάντα. Τελικά αξίζεις όλα αυτά που κατέχεις και που δεν αναρωτήθηκες ποτέ αν τα κέρδισες ή αν σου δόθηκαν κατά τύχη.

Άλλος μεγάλος σύμμαχός σου: η τύχη. Είναι φιλική, απλοϊκή και εύκολη. Την ασπάζεσαι οποτεδήποτε δεν μπορείς ή δεν θες να δώσεις μιαν εξήγηση κι εκείνη σου κάνει το χατήρι της κατανόησης σε όποιο μυαλό κι αν τη δώσεις για να την επεξεργαστεί. Η τύχη είναι κάτι που δεν εξηγείται, αλλά μπορεί να εξηγήσει τα πάντα. Πόσο περίεργο αλήθεια; Φυσικά, αυτή η σκέψη έχει περάσει πολλές φορές απ' το μυαλό σου, μα την αρνείσαι σαν κατηγορία που σου προσάπτεται άδικα. Με την τύχη δεν μπορείς να πας παρακάτω, δεν σε αφήνει να σκεφτείς, να αφουγκραστείς ούτε να ταλαντεύεσαι. Μπαίνει μπροστά σε κάθε διαπραγμάτευση με τον εαυτό σου και βγαίνεις καθαρός από ένα σπίτι γεμάτο σκόνι, φθορά και αποφάγια στο πάτωμα. Είναι ο μαικήνας που προστατεύει το έργο σου, ο τοίχος που σε κρύβει τις νύχτες που δε καταδιώκουν οι δαίμονές σου, ο φύλακας άγγελος που πεθαίνει αντί για σένα σε μια συμπλοκή πυροβολισμών και που ανασταίνεται και γίνεται σωσίβιο κάθε φορά που νιώθεις να βουλιάζεις. Όλα έγιναν στην τύχη λες, ή στην απουσία της. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο που να σε κρατάει ζωντανό παρά μόνο η τύχη. Αν μια φορά σκεφτόσουν πως ίσως υπάρχει και κάτι άλλο, πόσα πράγματα θα άλλαζαν αλήθεια;

Και κάθε πρωί που ξυπνούσες, να φανταζόσουν ένα παιδί που αργοπεθαίνει απ' την πείνα ή ένα άλλο που το σημαδεύουν οι αμείλικτες κάννες των όπλων επειδή πιστεύει στον ίδιο θεό με μιαν άλλη μορφή.

Όμως, είσαι αυτός που πονάει περισσότερο γιατί γνωρίζεις μονάχα τον δικό σου πόνο. Κι αυτό είναι σωστό και δόκιμο.

Και βολικό.

Θανάσης Πάνου